Bir buluşun ve bu buluş üzerindeki kullanım hakkının kimde olduğunu ifade eden resmi belgeye patent ismi verilir. Ülkemizde ise bahsi geçen patent belgesi Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından verilir. Patent sahibi dışında biri bu buluşu kullanmak istediğinde, patent sahibinden izin almak mecburiyeti vardır. İzinsiz bir şekilde söz konusu olan buluşun piyasaya sürülmesi ya da kullanılması söz konusu değildir. Bu bağlamda buluşa ait kullanım hakkı tamamen patent sahibine aittir. İzinsiz kullanıldığı takdirde, yasal olarak buluşu kullanan kişiler yasal yaptırımlara maruz kalabilir.

Patent Verilemeyecek Konular Nelerdir

Patent almak; size ait olan bir buluşun, fikrin ya da ürünün kullanım haklarının resmi olarak tamamen sahibine ait olması anlamına gelir. Bu belge size ait olan bir buluş ya da fikir üzerinden diğer kişilerin çıkar elde etmesinin önüne geçer. Patent, size ait olan bir buluşu sizin lehinize uzun süre boyunca koruma altına alır. Bu nedenle buluşuna patent almak çok önemli bir konu olarak kabul edilir. Patent başvurusu yapan kişinin yani mucidin buluşla alakalı tüm kullanım haklarının devlet tarafından o kişiye verilmesidir.

Patent sahibi kişiye buluşla alakalı her türlü kullanım hakkının verilmesinin yanı sıra, başka kişiler tarafından bu buluşun izinsiz şekilde kullanılması ya da satılması mümkün değildir. Patent koruması ile buluş artık tam anlamıyla sahibinin mülkü kabul edilir. Patent aldıktan sonra patent sahibi diğer mülkleri ya da ticari varlıkları gibi söz konusu buluşu başkalarına kiralayabilir ya da satabilir. Ayrıca birçok alanda patent başvurusu yapılabilir. Patent başvurusu yapılan sınıflar; kuyumculuk malzemeler, kimyasal ürünler, kıyafetler, deri ürünler, ilaç ya da müzik aletleri olarak sıralanabilir. Patent almanın belli bir süresi olduğu bilinmelidir. Patent belgesinin geçerlilik süresi, ürünün sınıfına göre 7-20 yıl arasında değişiklik gösterir. Marka ve patent tescili ise birbirine sıklıkla karıştırılan konulardır. Ancak bu iki konu birbirinden tamamen farklı şeyler olarak nitelendirilir. Araştırma yapılırken bu iki terim arasındaki farklara dikkat edilmesinde fayda vardır.

Bir buluş için patent alabilmek için sanayi alanında uygunluk, yenilik, tekniğin bilinen durumunun aşılması gibi kriterlerin karşılanması çok önemlidir. Bu üç kriteri tam anlamıyla karşılayabilen her buluş rahatlıkla patent alabilir.

Patentler Korunamayacak Durumlar Nelerdir?

İyi bir buluşun ya da fikrin patent belgesi ile korunması her zaman mümkündür. Ancak bazı durumlarda patent belgesi alınamaz. Patentle korunması mümkün olmayan durumlar şu şekilde sıralanabilir:

  • Daha önceden doğada yer alan ve şu ana kadar ortaya konulmamış olan konularda patent belgesi alınması mümkün değildir. Bunun yanı sıra doğada bulunan bir şeyin insan varlığına katkı sağladığı keşif patent belgesi ile korunabilir,
  • Yalnızca bir bilgisayar programı patent belgesi alamaz. Ancak bir program vasıtası ile günlük hayata bir yarar sağlanması mümkün olursa ortaya çıkan bu durum patentlenebilir,
  • İnsan beyninde gerçekleşen bir olgunun patentlenmesi mümkün olmazken, bu fikri uygulayan herhangi bir ürün patent belgesi alabilir,
  • Sanat yapıtları patent belgesi alamaz. Ancak bir sanat eseri ortaya koyan robot ya da makine patentlenebilir,
  • Canlı hayatları patentlenemez, (hayvan ırkı, bitki türü gibi)
  • İnsanlar ve hayvanlar üzerine eklenerek tedavi edici bir tıbbi cihaz ya da malzeme patent belgesi alamaz,
  • İnsan vücuduna dair yapılan hiçbir buluş patentlenemez. Ancak insan bedeninden ortaya çıkarılan bir buluş ya da öge hastalık tedavisinde olumlu sonuçlar vermesi durumunda patentlenebilir,
  • Canlıların yaşamına ve toplum sağlığına zarar verme ihtimali olan buluşlar patent belgesi alamaz.

Bir ürün ya da buluş için patent belgesi alabilmek için buluş sahibi olan kişinin başvuruda bulunması gerekir. Başvuru sonrasında Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından buluş hakkında detaylı bir araştırma başlar. Araştırmalar buluşun niteliklerine ve çeşidine göre değişiklik gösterirken, aykırı olan buluşlar için patent belgesi verilemez. Onay aşamasında sürece söz konusu olan buluşun ait olduğu uzman kişiler dâhil edilir. Patenti alınmak istenen buluşun daha önce hiçbir şekilde yapılmamış olması gerekir. Diğer yandan söz konusu buluşun sektörde aktif şekilde faaliyet gösteren birinin basitçe üretebileceği bir araç olmaması gerekir. Bu kriterler işle başvuru değerlendirmeye alınır ve onaylandığı takdirde patent belgesi alınabilir.

Patent başvurusu yapılabilmesi için ilk olarak gereken evrakların eksiksiz bir şekilde temin edilmesi gerekir. Bu evrakların tek bir dosya içerisinde dosyalanması, Türk Patent ve Marka Kurumu’na teslim edilmesi gerekir. Patent başvuru dosyasının buluşun ait olduğu dalda uzman olan biri tarafından hazırlanması son derece önemlidir. Başvuru süreci, buluşun çeşidine ve başvuru türüne göre değişiklik gösterir. Dosyanın yeterliliği ve sahip olduğu niteliklerin olumlu sonuçlanmasına direkt olarak etki eden faktörlerden biri olarak karşınıza çıkar.

Patent belgesi alımına uygun olan bir buluş ya da ürün için bu belgeyi temin etmek çok faydalı ve gerekli bir işlemdir. Patenti alınan buluş sadece bir şirket ya da kişi tarafından üretilebilir, kopyalanabilir ya da satılabilir. Buluşun kendisine ait olduğu ise patent başvuru sürecinde kanıtlayan ve patent alan taraf buluşa dair her türlü kullanım hakkına sahiptir. Telif hakkı uygulamasına çok benzeyen patent belgesi ile buluşların asıl sahibi kesin çerçeveler içerisinde belirlenir ve liyakat elde edilir.

Patent başvurusunun onaylanma süreci birbirinden çok farklı olabilir. Bazı patent başvuruları haftalar içerisinde onaylanabilir iken, bazılarının onaylanması yılları alabilir. Bu süre farklılığın başlıca sebebi ise buluş hakkında çok kapsamlı bir araştırma yapılmasıdır. Bir buluş için patent vermek ciddi ve dikkat gerektiren önemli bir süreçtir. Patent vermek, bahsi geçen buluşun üretim ve kullanım hakkını sadece bir şirkete ya da kişiye verir. Ancak aynı alanda aktif şekilde faaliyet gösteren diğer herkesin bu buluşa dair faaliyetlerini tam anlamıyla yasaklamak anlamına geldiği bilinmelidir. Bu yüzden bir ürün ya da buluşa patent vermeden önce çok detaylı araştırmalar yapılır. Bu araştırma ise doğal olarak onay sürecinin uzamasına neden olur. Yapılan araştırmalar sonucunda patent verilmeye uygun görülmeyen konularda bu belgenin verilmesi mümkün değildir.

Alınan patent belgesinin geçerlilik süresi ise patent çeşidine göre farklılık gösterir. İncelemeli patent çok daha detaylı ve uzun bir başvuru sürecini gerektirirken, koruma süresi 20 yıl boyunca geçerliliğini korur. İncelemesiz patent başvurusu ize daha zahmetsiz ve kısadır. Ancak koruma süresi 7 yıl ile sınırlıdır. Patent belgelerinin süresinin uzatılması mümkün değildir. Yalnızca incelemesiz patentler incelemeli patente dönüştürülerek geçerlilik süresi 7 yıldan 20 yıla kadar uzatılabilir. Patent belgelerinin süresi bittikten sonra, patent geçerliliğini tamamen yitirir ve buluş halka arz edilebilir hale gelir.

Patent alınabilir olan uygulamalarda başvuru için gerekli olan belgeler şu şekilde sıralanabilir:

  • Patent başvuru formu,
  • Buluşu anlatan kısa bir özet,
  • Tarifname ( buluşa dair detaylı ve uzun bilgiler içermelidir. Bu tarifnamede buluşun özgünlüğü ifade edilmelidir. Aynı zamanda buluşa benzer başka bir buluş da varsa patentlemek istenen buluşun farkı ifade edilmelidir. Buluşun faaliyet parçası, şekli detaylı olarak açıklanmalıdır. Bu bilgiler başvuru sonucuna büyük oranda etki eder)
  • Teknik görseller (Buluşa ve buluşun diğer parçalarına dair siyah beyaz teknik resimler eklenmelidir. Diğer yandan buluş faaliyet durumundayken de görselleri eklenmelidir)
  • İstemler (Buluşun hangi özelliklerinin ve kısımlarının koruma altına alınmasının istendiği detaylı şekilde tek tek açıklanmalıdır)
  • Vekâletname (Patent hakkının vekâlet olarak kime verileceğini belirtirken, noter şubesinden alınması mümkündür.)

Patent Belgesi Alırken Kalite ve Güven Alkan Patent’te

Söz konusu bir ürün, mal ve hizmete dair patent belgesi alarak size ait olan buluşu koruma altına almak olduğunda Alkan Patent kalite ve güvenilir hizmetin tek adresi olmaya devam eder. Sizde buluşunuzu koruma altına alırken, karşınıza çıkabilecek sorunlara akılcı çözüm önerileri sunan ve her anlamda nitelikli danışmanlık hizmeti sunan Alkan Patent güvencesini yaşamak isterseniz hemen web sitemizi ziyaret edebilirsiniz.